Samantha Harvey'in romanı Yörüngede'yi okumaya başladım demiştim.
Kitabı okumaya devam ediyorum, ama ilk gün okduğum ve üzerinde düşündüğüm, sonra dünkü "İkide Bir" yazılarında bir fotoğraf üzerinde düşünmek için sorular sorduğum yazıya ilham oldu.
Dünkü yazıda dikkat dağıtmasını istemediğim için o metni eklememiştim. Bugün ayrı bir yazıda neden olmasın?
".... bir derste nedimeler tablosu işlenmişti. Tablonun, bakan kişinin zihnini nasıl karıştırdığını, onu nasıl baktığı şeyin ne olduğunu bilemez halde bıraktığını irdelemişlerdi.
Bu resim içinde resimdir, demişti öğretmen - yakından bakın. Şuraya bakın. Ressam, yani Velázquez de resmin içinde, şövalesinin başında bir tabloyu resmediyor, resmettiği şeyse kralla kraliçe, oysa onlar resmin dışında, bizim bulunduğumuz yerden içeriye bakıyorlar; orada olduklarını an-lamamızın tek sebebi, tam karşımızdaki aynada yansılarını görebilmemiz. Kralla kraliçe de bizim baktığımız şeye bakı-yor - kızları ve onun nedimelerine; tablonun adı da buradan geliyor: Las Meninas, Nedimeler. Peki, bu tablonun konusu gerçekte ne? (Resmi yapılmakta olan, küçük de olsa aynaya yansıyan beyaz çehreleri, arka planın merkezinde yer alan) kralla kraliçe mi; (loş ortamda olanca parlaklığı ve sarışınlığıyla tam ortadaki yıldız olan) kızları mı; (cüceler, refakatçi-ler ve köpek ile) nedimeler mi; arka planda, kapı eşiğinden geçmekte olan, bir haber getiriyormuş izlenimi veren sinsi adam mı, (ressam olarak varlığı, resimde bizzat bulunduğu, tuvalinin karşısında kralla kraliçeyi ancak belki de asıl Nedimeler'i resmettiği olgusuyla dışa vurulan) Velázquez mi; yoksa ileriye bakan, hem Velázquez'in hem küçük prensesin, hem de aynadaki yansıları marifetiyle kral ve kraliçenin bak-tığı bizler, yani resme bakanlar mı? Yoksa resmin öznesi (ya-şamın içindeki bir dizi yanılsama, hile ve hünerden oluşan) sanatın kendisi mi ya da (yaşamı algılar, hayaller ve sanat yoluyla anlamaya çalışan bir bilinçteki bir dizi yanılsama, hile ve hünerden oluşan) yaşamın kendisi mi?
Yoksa bu -demişti öğretmen- öylesine bir resim mi? Konusu yalnızca içinde birkaç kişinin ve bir aynanın bulunduğu bir oda mı?"
Şimdi bu kadar söz neyi anlatıyor, kaynaktaki nesneye bakmadan olmaz tabii ki.
Velasquez'in Nedimeler tablosu ve hakkında bilgi için şuraya bakabilirsiniz, tık!
Bugün öğlene doğru gidip sevgili sahilime bakmaya gittim.
Hava sıcaktı, fazla oyalanmadım döndüm.
ne ilginç bir tabloymuş ama! daha önce görmemiştim ya da görüp bakıp geçmişimdir böyle detaylı bir anlatım olmayınca.
YanıtlaSil